De woestijn weer groen maken
Lokale gemeenschappen in de regio Louga in Senegal versterken
In 2011 lanceerde de Afrikaanse Unie een ambitieus project: de Grote Groene Muur, een gigantische strook bomen van 15 km breed en bijna 8.000 km lang in de Sahel, bedoeld om klimaatverandering en woestijnuitbreiding tegen te gaan. De boomaanplantingen verliepen niet overal even vlot waardoor dit project evolueerde naar kleinere initiatieven die lokaal de natuur herstellen en lokale gemeenschappen helpen.
In het noorden van Senegal, in de regio Louga, wordt het klimaat beïnvloed door hete en droge continentale winden. De gemiddelde jaarlijkse temperatuur ligt vaak boven de 35 graden. Met maximaal 24 regendagen per jaar en ongelijke neerslag is landbouw zonder irrigatie beperkt tot 3-4 maanden. Waterschaarste legt aanzienlijke beperkingen op aan de landbouw. Menselijke activiteiten, zoals het hakken van hout voor huishoudelijk gebruik (koken en woningbouw) en de veeteelt, dragen sterk bij aan ontbossing. De schaarse bossen worden ook sterk bedreigd door bosbranden, vaak veroorzaakt door slecht bosbeheer.
Herbebossing met boslandbouwsystemen
In samenwerking met de lokale bevolking worden bosbeheercomités opgericht voor de aanleg en duurzame uitbating van gemeenschapsbossen. Er worden opleidingen in wateroogst- en bosaanplantingstechnieken om droogtestress te overwinnen bij het aanleggen van agrobossen.
Er worden weerstations geïnstalleerd in de regio Louga die gegevens verzamelen om de VITO CLIMTAG-tool (The CLimate InforMation porTal for Agriculture) te verfijnen. Hierdoor zijn seizoensgebonden klimaatvoorspelllingen mogelijk waarop boeren hun gewaskeuze en teeltkalenders kunnen afstellen.
Verder worden de boslandbouwsystemen gecombineerd met irrigatie via waterputten of geavanceerde wateropvangsystemen zoals kunstmatige wateropvangbekkens. Deze bekkens worden tijdens het regenseizoen gevuld en als irrigatiebron gebruikt voor tuinbouw gedurende de 6 daaropvolgende maanden.
Dit versterkt de capaciteiten van lokale gemeenschappen in de regio Louga om bij te dragen aan het Grote Groene Muur initiatief van de Afrikaanse Unie.
Zes bosbeheercomités planten bomen aan, beheren en beschermen de gemeenschapsbossen.
Op vier locaties (Mbar Toubab, Wendou Delby, Loumboul Djiby en Ngaydoum) worden herbebossingsactiviteiten gecombineerd met boslandbouwsystemen om voedselzekerheid te bevorderen. Weerstations worden geïnstalleerd op elke locatie en leden van de bosbeheercomités worden getraind in het gebruik van sensoren en het verzamelen en doorsturen van gegevens zoals neerslag, temperatuur, luchtvochtigheid, bodemvochtigheid, enz.
Per locatie wordt een rollend fonds voorzien dat landbouwers uit de deelnemende gemeenschappen ondersteunt bij de aanschaf van de nodige middelen voor boslandbouw zoals gereedschap, irrigatieleidingen, zaaigoed, meststoffen enz. Op twee locaties (Mbar Toubab en Loumboul Djiby) worden kunstmatige wateropvangbekkens aangelegd, terwijl op de andere twee locaties (Wendou Delby en Ngaydoum) irrigatiesystemen worden geïnstalleerd die gevoed worden door de reeds aanwezige lokale waterputten.